در پی انتشار دفترچه آزمون استخدامی سال ۹۹ و آغاز ثبت‌نام، ضریب سهمیه بومی شهرستان و استان سیستان و بلوچستان حذف شده بود. این موضوع از نظر خیلی از دغدغه‌مندان و کنشگران اجتماعی و فرهنگی به ضرر جوانان تحصیل‌کرده این استان تمام می‌شد. آنها عقیده داشتند نه تنها این اتفاق باعث می‌شد نیروی ماندگار بومی جذب نگردد، از سوی دیگر نیز رقابت عادلانه‌ای بین فارغ‌التحصیل مناطق برخوردار با مناطق غیر برخوردار (که درآن ضعف بنیه آموزشی وجود دارد) صورت نمی‌گرفت و همانند آزمون‌های سابق در این آزمون نیروهای شهرستانی جذب می‌شد و مدتی پس از جذب و اشغال پست سازمانی، فرد پذیرفته‌شده، منتقل شده و نیروی جدید نیز استخدام نمی‌شد.
عدنان دهواری از متولدین همین استان و دیگر همراهانش در خصوص این موضوع کارزاری راه‌اندازی کردند و با همراهی و امضای هزاران فعال و کنشگر مدنی، اجتماعی و مردم دغدغه‌دار توانستند صدای خود را به گوش نمایندگان مجلس برسانند و در نهایت موفق به بازگشت ضریب سهمیه بومی شهرستان و استان سیستان و بلوچستان شوند. با ما پای صحبت‌های نویسنده این کارزار بنشینید تا از دلایل راه‌اندازی و مسیر موفقیت این کارزار بیشتر بدانید:
- سلام آقای دهواری، لطف می‌کنید ابتدا یک معرفی برای مخاطبان کارزار داشته باشید؟
- سلام. بنده عدنان دهواری، متولد سال ۱۳۷۱ و زاده استان سیستان و بلوچستان، شهرستان سراوان هستم. لیسانس مهندسی عمران دارم و در حال حاضربه عنوان کارشناس ناظر در شرکت مشاور مشغول به کار هستم.
- در مورد کارزارتان بگویید؟ موضوع چه بود و چطور به نتیجه رسید؟
- کارزاری که ما راه‌اندازی کردیم با عنوان درخواست تخصیص ضریب بومی‌گزینی در هشتمين آزمون مشترک فراگير دستگاه‌‌‌‌های اجرایی کشور بود. این موضوع در آزمون‌های دوره‌های خیلی قبل‌تر وجود داشت و ضریب بومی در آزمون لحاظ می‌شد. اما بعد از آن که دیوان عدالت اداری به لغو این موضوع حکم داد، این ضریب حذف شد و این مساله یکی از دغدغه‌های فارغ التحصیلان این منطقه گردید. مدت‌ها است که این مطالبه از سوی خیلی از تحصیل‌کردگان استان سیستان و بلوچستان مطرح می‌شود و در دوره‌های قبلی هم پیگیری‌هایی اتفاق افتاده بود ولی خب نتیجه نداشت. نمایندگان در دوره های قبل از طریق مجلس پیگیری‌هایی انجام داده بودند و قانونی هم تصویب شده بود ولی از سمت شورای نگهبان رد شده بود.
اگر بحث برابری مطرح می‌شود اول باید زیرساخت‌های آموزشی فراهم بشود. شرایط تحصیل برای همه کشور به صورت یکسان مهیا گردد و بعد برابری آزمون استخدامی اتفاق بیفتد و آن موقع می‌شود گفت که ضریب بومی معنا ندارد.
در آزمون هشتم دفترچه منتشر شد و باز هم ضریب بومی در آن لحاظ نشده بود. ما به این فکر افتادیم که از طریق برپایی کارزاری این مساله را آگاهی‌رسانی کنیم. تا هم نمایندگان مجلس و هم مسولین بیشتر به اهمیت این موضوع پی ببرند که شکر خدا بعد از این که کارزار مطرح شد و گسترش پیدا کرد خصوصا در خود منطقه سیستان و بلوچستان، نمایندگان این استان عکس‌العمل نشان دادند و رشته توییت‌هایی را در این رابطه منتشر کردند و جلساتی با سازمان امور استخدامی داشتند که در نهایت شورای نگهبان هم آن قانونی را که قبلا رد کرده بود را با اصلاحاتی تصویب کرد و کارزار درخواست تخصیص ضریب بومی‌گزینی در هشتمين آزمون مشترک فراگير دستگاه‌‌‌‌های اجرایی کشور نتیجه داد. در حال حاضر سازمان سنجش برای آزمون، مجدد اصلاحیه‌ای داده که متقاضیان می‌توانند گزینه بومی را درخواست بدهند.
- چرا شما و همراهانتان با حذف ضریب بومی مخالف بودید؟ مگر نه این که برای برابری در استخدام این موضوع مطرح شده؟
ببینید موضوع بحث عدالت آموزشی است که باید برابر با سایر مناطق و استان های دیگر کشور باشد. در واقع یکی از مواردی که ما پیگیر آن بودیم بحث عدالت آموزشی در مناطق محروم بود. وقتی ما در استان‌هایی مثل سیستان و بلوچستان عدالت آموزشی نداریم برداشتن ضریب بومی برای آزمون استخدام خودش ناعادلانه است. برای مثال با آماری که ما از ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف گرفته‌ایم، کسانی که در آزمون‌های قبلی قبول شده بودند در همان روزهای اول به فکر انتقالی بوده‌اند. چون از سایر مناطق بوده اند. در حالی که این خوشه شغلی تا استخدام بعدی پر شده محسوب می‌شود و جایگزینی اتفاق نمی‌افتد. اینجا حق جوان تحصیل‌کرده ای که بومی همین استان است پایمال می‌شود و ممکن است به دلیل سرخوردگی و بیکاری به کارهای دیگری روی بیاورد. در واقع همین که ضریب بومی وجود داشته باشد به نگاه و دید من خودش به نوعی عدالت آموزشی محسوب می‌شود. اگر بحث برابری مطرح می‌شود به نظر من اول باید زیرساخت های آموزشی فراهم بشود. شرایط تحصیل برای همه کشور به صورت یکسان مهیا گردد و بعد برابری استخدامی اتفاق بیفتد و آن موقع می‌شود گفت که ضریب بومی معنا ندارد. جوانی که با تمام مشکلات و سختی‌ها و کمترین امکانات درس خوانده و تحصیلاتش را تکمیل کرده نمی‌تواند با شخصی که در یک کلان‌شهر با امکانات بالاتر تحصیل کرده به صورت برابر رقابت کند که در استان خودش استخدام شود. این یک مساله مهم است که مسولین در برنامه‌ریزی‌هایشان باید به آن توجه بکنند.
- برخورد مسولین در رابطه با خواسته شما چطور بود؟ با شما همکاری کردند؟
- ما بیشتر با نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در ارتباط بودیم و موضوع را از طریق آنها پیگیری می‌کردیم. چون این یک خواسته‌ای بود که اکثر جوانان فارغ التحصیل این استان داشتند ولی صدایشان به جایی نرسیده بود. اما خب با کارزاری که اتفاق افتاد و پیش رفت این بار درخواست ما یک صدای گسترده‌تر، مشخص‌تر و با حجم بیشتر به گوش مسولین رسید و خدا را شکر که نتیجه داد. زمانی که دفترچه منتشر شد و ما موضوع را مطرح کردیم نمایندگان جدید مجلس قول همراهی دادند و بعد از این که کارزار روی کار آمد و استقبالی که در بین خود مردم استان سیستان و بلوچستان اتفاق افتاد و گستردگی بحث همراهی همگانی با این کارزار باعث پیگیری‌های جدی در این رابطه شد. حمایت مردمی و استقبال به گونه‌ای بود که در یکی دو روز اول بعد از مطرح شدن این کارزار چیزی حدود دوهزار نفر این کارزار را امضا کردند و در شبکه‌های اجتماعی بسیار دیده شد.
- چطور به فکر راه‌اندازی کمپین خودتان در سایت کارزار افتادید؟ به جز این مورد شما تجربه فعالیت‌های اجتماعی دیگری داشته اید؟
- بله، فعالیت‌هایی در حوزه کمک به مناطق محروم و مدارس و خیریه‌ها داشته‌ام. در مورد کارزار هم من قبلا در اینستاگرام فعالیت های سایت را دیده بودم و خودم به عنوان کنشگر چندین کارزار را که دغدغه مردم بود را همراهی و امضا کرده بودم و تا جایی توانم بود به بازنشرشان کمک می کردم. وقتی این بحث ضریب بومی مطرح شد به ذهنم رسید که من هم با همراهی دوستانم یک کارزاری راه بیندازیم و مطالبه جوانان استان خودم را پیگیری کنیم.
در ادامه هم خیلی از کنشگران و فعالین این استان به این موضوع پرداختند و کارزار درخواست تخصیص ضریب بومی‌گزینی را باز نشر کردند. مطلب نوشتند و حمایت زیادی از این طرح کردند و فشار زیادی به مسولین بخصوص نمایندگان مجلس آوردند که این موضوع را به صورت جدی پیگیری کنند. چون مردم سیستان و بلوچستان از مناطق ضعیف از نظر آموزشی هستند و این مساله خیلی اهمیت داشت. با پیگیری‌هایی که انجام شد و جلساتی که نمایندگان با سازمان امور استخدامی داشتنداین درخواست نتیجه داد و امیدواریم در آینده زیرساخت‌های آموزشی در این استان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
- ممنون از این که وقتتان را در اختیار بخش تجربه کنشگری سایت کارزار قرار دادید.
- ممنون از شما و همکارانتان.
کارزار درخواست تخصیص ضریب بومی‌گزینی در هشتمين آزمون مشترک فراگير دستگاه‌‌‌‌های اجرایی کشور در تاریخ ۲۱ شهریور 1399 آغاز و تا ۲۱ مهرماه با جمع‌آوری ۲۷۵۱ امضا به موفقیت رسید و پایان یافت. از سایر دوستان و دغدغه‌مندان جامعه دعوت می‌کنیم تا با ایجاد کارزار و یا حمایت از کارزارها و امضای آنها، همه با هم برای بهتر شدن ایران برای آیندگان این سرزمین تلاش کنیم.
