وزیر محترم راه و شهرسازی
سرکار خانم مهندس فرزانه صادق
سلام علیکم
با احترام،
ضمن تقدیر از تلاشهای بیوقفه وزارت محترم راه و شهرسازی در ارتقای ایمنی شهری و توسعه پایدار، به استحضار میرساند: بر اساس قوانین فعلی، مهندسان ناظر چهار گانه تا ۵۰ سال پس از اتمام پروژه، در قبال نقایص ساختاری ساختمان مسئولیت حقوقی دارند. هرچند این قانون با هدف حفظ ایمنی وضع شده، با توجه به واقعیتهای فنی و حرفهای، نیازمند بازنگری است.
دلایل ضرورت کاهش دوره مسئولیت به ۲۰ سال
۱. استانداردهای بینالمللی:
- در کشورهایی مانند آلمان (۱۰-۱۵ سال)، ژاپن (۲۰ سال)، و کانادا (۱۵-۳۰ سال)، مسئولیت مهندسان ناظر مبتنی بر دورههای منطقی و همسو با عمر مفید اجزای سازه تعیین شده است. مسئولیت ۵۰ ساله در ایران خارج از چارچوبهای جهانی است.
۲. عمر مفید ساختمان و ظهور نقایص:
- بر اساس مطالعات سازمانهای معتبر (مانند ASCE)، ۹۰٪ نقایص اساسی سازهها (ترکهای پی، آسیبهای ناشی از طراحی) در ۲۰ سال اول آشکار میشوند.
۳. پیشرفت فناوری و مصالح:
- روشهای ساخت و مصالح هر ۱۰-۱۵ سال دگرگون میشوند. انتظار پاسخگویی مهندسان برای فناوریهای منسوخ شده پس از ۵۰ سال، غیرمنصفانه است.
۴. عمر حرفهای مهندسان:
- یک مهندس ناظر بهطور متوسط ۳۰-۴۰ سال فعالیت میکند. مسئولیت ۵۰ ساله عملاً بار حقوقی را به نسلهای بعدی منتقل میکند.
پیشنهادات جایگزین برای تضمین ایمنی
- بیمه مسئولیت حرفهای ۲۰ ساله: الزام مهندسان به خرید بیمههای پوششدهنده خسارات تا ۲۰ سال.
- بازرسیهای دورهای اجباری: نظارت دولتی هر ۵ سال بر ساختمانهای بالای ۲۰ سال.
- آموزش مالکان: الزام مالکان به نگهداری مستمر سازهها پس از پایان مسئولیت ناظر.
استدعا دارد دستور فرمایید:
- لایحه کاهش دوره مسئولیت مهندسان ناظر به ۲۰ سال در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گیرد.
- سازوکارهای جایگزین (مانند بیمه و بازرسی دولتی) برای پوشش ریسکهای بلندمدت تدوین شود.