وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
با سلام
شرکتهای دانشبنیان، بهعنوان یکی از ستونهای اصلی تأمین فناوری و دانش فنی در شریانهای حیاتی صنعت و اقتصاد کشور، نقشی راهبردی در تحقق استقلال ملی و ارتقاء امنیت پایدار جمهوری اسلامی ایران ایفا میکنند. هرگونه تضعیف یا بیتوجهی به این ساختارها، در حکم لطمهای جبرانناپذیر به آینده امنیتی، اقتصادی و علمی کشور خواهد بود.
در این مسیر، طرح «سرباز نخبه» یکی از مهمترین انگیزهها برای جذب و نگهداشت نخبگان در داخل کشور است؛ نخبگانی که پس از پایان تحصیلات، بر اساس تخصص خود و نیاز شرکتهای دانشبنیان، میتوانند بهجای خدمت نظامی سنتی، در قالب امریه در این شرکتها مشغول فعالیت شوند.
اما متأسفانه، چالشها و موانع اجرایی این طرح باعث دلسردی بسیاری از نخبگان شده و برخی را به خروج از مسیر مشارکت و حتی مهاجرت سوق داده است؛ پدیدهای که بهطور مستقیم منجر به فرسایش سرمایه انسانی کشور میشود.
برخی از چالشهای کلیدی این طرح به شرح زیر است:
-
اجبار به گذراندن دو ماه آموزش نظامی: این مسئله منجر به غیبت نیروی متخصص در دورهای بحرانی برای شرکت میشود و عملکرد کل شرکت را با اختلال مواجه میکند.
-
پرداخت حقوق ناچیز و ناعادلانه: با وجود اشتغال در مشاغل تخصصی و حساس، نخبگان مجبور به دریافت حقوقی بسیار پایینتر از عرف بازار کار هستند که نهتنها آسیب مالی بلکه فشار روانی شدیدی را نیز تحمیل میکند.
-
سختگیریهای نظارتی و بوروکراسی سنگین: فرآیندهای پیچیده، بازرسیهای غیرضروری و الزامات اداری زمانبر، بهرهوری فرد و شرکت را بهشدت کاهش داده و فضای اعتماد و خلاقیت را مخدوش میسازد. بهترین ناظر بر عملکرد نیروی نخبه، مدیرعامل و فضای کاری اوست، نه نهادهای بیرونی بدون شناخت دقیق از ماهیت فعالیتها.
-
نبود امکان دورکاری: در شرایطی که بسیاری از شرکتهای دانشبنیان با تکیه بر تجربه دوران کرونا به الگوهای موفق دورکاری رسیدهاند، نبود امکان استفاده از این ظرفیت در طرح سرباز نخبه، مانعی جدی برای جذب نخبگان از استانها و شهرستانهاست.
با احترام و احساس مسئولیت ملی، از سازمان نظام وظیفه، معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی تقاضا داریم با بازنگری در این طرح، زمینهساز حفظ نخبگان، ارتقاء سرمایه انسانی و جلوگیری از مهاجرت علمی شوند؛ امری که مورد تأکید صریح رهبر معظم انقلاب نیز بوده است.