به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، مرداد سال گذشته کارزاری با عنوان «درخواست تصویب سربازی برای دختران» ایجاد و در مدت کوتاهی، تعداد قابل توجهی امضا جمع‌آوری شد. ماجرای این کارزار پس از مدت زیادی نقل محافل مجازی بود و با بیان توضیحات زیر توسط نویسنده پایان یافت:
«من در این کارزار هدفم حساس کردن افکار عمومی نسبت به یک ظلم اجباری، نه تسری دادن ظلم به نیمه دیگر جمعیت بود...»
سال‌هاست که بحث لغو سربازی اجباری نقل محافل مجازی و حضوری است و علی‌رغم جریانات ایجاد شده و دربرگیری و حساسیت این امر، به نظر نمی‌رسد که هنوزمطالبه عمومی یکپارچه‌ای برای تحقق آن به‌وجود آمده باشد. در این راستا کارزاری با عنوان «درخواست حذف همیشگی سربازی اجباری» به‌وجود آمده و تا کنون ۱۸۱ هزار نفر امضای خود را پای این کارزار ثبت کرده‌اند.
نویسندگان این کارزار می‌گویند: قانون سربازی اجباری برای مردان جوان کشور را تغییر دهید و به‌جای به‌کارگیری اجباری جوانان در طرح سربازی اجباری که طرحی قدیمی و منسوخ است، قانونی تصویب کنید که طبق آن نهادهای نظامی بتوانند سرباز حرفه‌ای استخدام کنند.
در راستای آگاهی‌رسانی بیشتر درمورد چرایی و لزوم حذف سربازی اجباری جلسه هم‌اندیشی به میزبانی استارتاپ کارزار برگزار شد. در این جلسه افراد مختلف که هرکدام به شیوه‌ای از سربازی اجباری آسیب دیده بودند و دغدغه لغو آن را داشتند به روایت رنج‌های خود و ارائه راه حل پرداختند.
« منطقا باید معاف شوی اما قانونا نمی‌توانم تو را معاف کنم»
شهروز یکی از حضار، در دوران سربازی خود معاف از رزم بوده و درمورد کسانی صحبت می‌کند که مجبور شده‌اند با تن بیمار، این دو سال سخت را طی کنند. او می‌گوید: یکی از تلخ‌ترین خاطرات دوران سربازی من این بود که شب با هم‌خدمتی خود دست دادم و صبح آگهی ترحیم او را دیدم. او مبتلا به صرع بود و معافش نکرده بودند؛ همین شد که در دوران سربازی خود جان داد. دکتر به او گفته بود که باید ۹ ماه به سربازی بیایی تا بتوانم پرونده‌ات را به کمیسیون بفرستم.
خود شهروز ۳۶ درجه انحراف کمر دارد. می‌گوید وقتی برای معافیت اقدام کرده، پزشک به او گفته است که تو ۶ ماه دیر آمدی و قانون عوض شده است؛ الان باید با مدرک لیسانس، ۴۵ درجه انحراف کمر داشته باشی تا معاف شوی.
او می‌گوید: در دوران سربازی من سه دفترچه بیمه پر کردم و بعد از آن جلوی بیمه من را گرفتند. گفتم خب من را معاف کنید، من بعد از پوشیدن این پوتین‌های سنگین نیاز به جلسات فیزیوتراپی دارم اما بعد از مراجعه دوم به کمیسیون، پزشک به من گفت تو منطقا باید معاف شوی اما قانونا نمی‌توانم تو را معاف کنم. حتی نمی‌توانم اجازه بدهم که پوتین به پا نکنی.
او در مورد تبعیض موجود می‌گوید: در پرونده کارکنان مشکلات آن‌ها با جزئیات ذکر می‌شود؛ برای مثال می‌آید: معاف از رژه، معاف از رزم و غیره اما در پرونده سرباز وظیفه فقط یک کلمه وجود دارد: معاف از رزم.
او می‌گوید: روز اول خدمت جلوی ما سربازان بیل و کلنگ ریختند، من گفتم که معاف از رزمم و جواب شنیدم که اینجا میدان جنگ نیست، همه کار می‌کنند. من هم گفتم کمیسیون به من گفته است سنگین‌تر از قلم برندار، به همین خاطر من را فرستادند برای پلاستیک جمع کردن، آن روز در میان پلاستیک‌ها ما ۵ تا عقرب و ۳ مار کشتیم.
شهروز در نهایت به پایگاهی دیگر منتقل شده بود. او می‌گوید: ما موارد زیادی داریم که فرد مشکل جدی سلامتی داشته اما به خاطر قوانین غیرمنطقی مجبور به گذراندن دوره سربازی شده است. دو تا از هم‌خدمتی‌های من حین خدمت به دلیل مشکلات سلامتی فوت کردند.
یکی از حضار از اردبیل آمده تا در این هم‌اندیشی شرکت کند. او می‌گوید: من جزو سربازان قرارگاه ماهر بودم. سال ۹۵ این قرارگاه افتتاح شد اما برنامه‌های آن ادامه‌دار نبود. در آنجا سرباز چیزی که بلد بود را به بقیه سربازان هم یاد می‌داد.
او در مورد سختی‌های این دوران می‌گوید: دوست من در آن قرارگاه خودکشی کرد. بعدا از طریق پیامک‌هایش فهمیدند که به خاطر فشار روحی ناشی از مرخصی‌هایی که برای ملاقات با خانواده‌اش به او داده نمی‌شد، خودکشی کرده است.
او عنوان می‌کند: من آنقدر در این دوران سختی کشیده‌ام که دعا می‌کنم که اگر روزی بچه‌دار شدم خدا به من پسر ندهد. در آن دوران من می‌خواستم کارهایی برای کشورم انجام دهم اما بالادستی من از آن‌ها برای منافع خودش استفاده می‌کرد و برای من سرباز هیچ آورده‌ای نداشت و واقعا نمی‌شد فراتر از هویت سرباز بودن قدمی برداشت.
او توضیح می‌دهد: پادگان‌هایی که در شهرستان‌ها وجود دارند حتی از نظر امکاناتی هم صفر هستند. مگر نمی‌گویند که سرباز برای ما امنیت را برقرار می‌کند، پس سرباز باید آنقدر برایشان اهمیت داشته باشد که امکانات مناسبی در اختیارش قرار دهند. اجباری بودن سربازی به هیچ دردی نخورده است. من از وقتی که کارت پایان خدمت خود را گرفته‌ام هیچ‌گونه استفاده‌ای از آن نکردم یعنی هیچ خدمات ویژه‌ای نداشته و من با همشهریم که سربازی نرفته‌است هیچ فرقی ندارم.
سربازی حرفه‌ای خوب است
او در نهایت می‌گوید: می‌توان سربازی اجباری را به سربازی حرفه‌ای تغییر داد. مثلا بگویند با علاقه‌مندی این امکانات را در اختیار شما قرار می‌دهیم یا کسانی که درس‌نخوانده‌اند، می‌توانند به سربازی بروند و با یک مدرک بیرون بیایند یا بیمه شوند. سربازی حرفه‌ای خوب است به شرطی که فرد با علاقه خودش وارد پادگان شود.
«حقوق سرباز تا چند سال پیش ۹۰ هزار تومان بود»
امیر یکی دیگر از حضار است و در حوزه امنیت سایبری فعالیت می‌کند. او روایت خود را با یک سوال شروع می‌کند: طبق آمار رسمی کشور ما سالی ۵۰۰ هزار سرباز می‌گیرد، در صورتی که اگر بخواهیم نیروی مورد نیاز برای حفاظت از مرزها و کل مسائل امنیتی را در نظر بگیریم کشور کلا به سالی ۲۰۰ هزار سرباز نیاز داریم، یعنی ۳۰۰ هزار سرباز مازاد داریم.
در سالی که گذشت تعداد سربازانی که شهید شدند، چه در مرزهاو چه نیروی انتظامی و جاهای دیگر، از تعداد افراد کادری بیشتر بودند زیرا سربازها نه تجربه لازم را دارند نه توانایی مواجه شدن با موضوعات مختلف را دارد و از او فقط به عنوان سپر بلا استفاده می‌شود.
او اضافه می‌کند: حقوق سرباز تا چند سال پیش ۹۰ هزار تومان بود. قانون به این شکل است که باید درصدی از حقوق کادری را به سرباز بدهند اما همین الان هم این کار نمی‌کنند، افزایش حقوقی هم وجود داشته که آن افزایش حقوق را هم اعمال نکرده‌اند و هنوز دارند حقوق چند سال پیش را می‌دهند.
امتیازاتی که فرد سربازی نرفته در کشور خود دارد از فرد مهاجری که به صورت غیرقانونی وارد کشور شده کمتر است. یعنی مهاجر میتواند پاسپورت بگیرد، در شرایطی حتی میتواند پاسپورت خود ایران را هم بگیرد اما فردی که سربازی نرفته است نمی‌تواند این کار را بکند.
بار مضاعفی بر دوش آموزش عالی
یکی از اعضای تیم کارزار درمورد بازتاب اجتماعی لغو سربازی می‌گوید: بسیاری از پیام‌هایی که ما درباره کارزارهای مربوط به سربازی در شبکه‌های اجتماعی دریافت می‌کنیم نشان دهنده این است که بسیاری از مردم هیچ ایده درمورد سربازی حرفه‌ای ندارند. یعنی سربازی اجباری از مسائلی است که به شکل بدیهیات درآمده است.
از طرف دیگر بار مضاعفی به نظام آموزش عالی ما وارد می‌کند. بسیاری از متقاضیان کارشناسی ارشد و حتی دکترای ما به دلیل فرار از سربازی درس می‌خوانند. بخش عمده‌ای از این افراد در دانشگاه‌ها مطلقا هیچ انگیزه‌ای برای تحصیل ندارند و فقط آمده‌اند تا سربازی نروند.
به گزارش ایسکانیوز، طبق گفته‌ها تا کنون حدود ۵۰۰ هزار امضا در کارزارهای مختلف درمورد سربازی اجباری جمع‌آوری شده است؛ اما در این میان وجود روایت مشترک و مشارکت نخبگان برای ارائه راه حل از مواردی هستند که مغفول مانده‌اند. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی بهترین اقدام، آگاه سازی سربازان از حقوق خود، استمرار در فعالیت‌ها و اعتراضات مدنی و تلاش برای اطلاع رسانی در حوزه تاثیرات گسترده سربازی اجباری است.
خبرنگار: زینب خوانساری
منبع: ایسکانیوز
ویژه
