وزیر محترم آموزش و پرورش

با سلام و احترام،

جامعه گسترده‌ای از والدین و دانش‌آموزان با هم‌صدایی و با توجه به مشکلات و نارضایتی‌های فراوان حاصل از اجباری بودن لباس فرم مدارس، به‌ویژه طرح تهیهٔ سه مدل مختلف لباس فرم برای پایه‌های اول تا ششم، هفتم تا نهم و دهم تا دوازدهم، خواستار حذف این الزام و بازنگری اساسی در سیاست‌های پوشش مدارس هستند.

دلایل این درخواست عبارت‌اند از:

۱. افزایش هزینه‌های سنگین برای خانواده‌ها: الزام تهیهٔ لباس فرم متفاوت برای هر بازهٔ تحصیلی باعث تحمیل چندبارهٔ هزینه‌های بالا است که فشار مالی را به والدینی که توانایی محدودی دارند، بسیار افزایش می‌دهد، به‌ویژه در شرایط اقتصادی نامناسب کنونی.

۲. اتلاف منابع و تکرار بی‌رویهٔ خرید لباس: چون هر دوره مدل لباس جداگانه‌ای دارد، خانواده‌ها نمی‌توانند لباس‌های سال قبل را به‌راحتی مجدداً استفاده کنند که این صرفاً اتلاف مالی و منابع است.

۳. بی‌احترامی آشکار به حق انتخاب و فرهنگ خانواده‌ها: اجباری بودن لباس فرم و تحمیل مدل‌های خاص، آزادی خانواده‌ها را برای انتخاب پوشش فرزندانشان نادیده می‌گیرد و فرهنگ‌ها، علایق و هویت فردی دانش‌آموزان را زیر پا می‌گذارد. این مسئله از طرف بسیاری والدین و دانش‌آموزان به عنوان «نادیده گرفتن خواسته‌ها و حقوق پایه‌ای» تلقی می‌شود.

۴. کاهش کیفیت زندگی و آسایش دانش‌آموزان: لباس‌های فرم اغلب کیفیت پایین، عدم سازگاری با شرایط آب‌وهوایی و محدودیت در تحرک دانش‌آموز را دارند که این عدم راحتی و ناراحتی باعث کاهش انگیزه و تمرکز فرزندان ما در محیط مدرسه می‌شود.

۵. عدم اجرای بخشنامه‌های وزارت آموزش و پرورش مبنی بر اختیاری بودن تهیهٔ لباس فرم: با وجود بخشنامه‌های رسمی، در بسیاری از مدارس اجبار به خرید لباس فرم همچنان پابرجاست که نشانگر تضییع حقوق والدین و نبود نظارت کافی است.

۶. اثرات منفی روانی و فرهنگی لباس فرم اجباری: اجبار به پوشیدن لباس فرم، به‌ویژه در شرایطی که دانش‌آموزان تمایل به ابراز هویت فردی و فرهنگی خود دارند، باعث کاهش اعتمادبه‌نفس، بی‌انگیزگی و بروز نارضایتی در میان دانش‌آموزان می‌شود.

۷. تضاد با اصل عدالت اجتماعی و کرامت انسانی: تحمیل لباس فرم با مدل‌های گران و محدود شتاب‌دهندهٔ تبعیض‌های اجتماعی و نابرابری‌ها شده و برخلاف ارزش‌های انسانیِ احترام، آزادی و عدالت است.

۸. عدم تناسب با شرایط اقتصادی خانواده‌های آسیب‌پذیر: الزام تهیهٔ لباس‌های گران‌قیمت، به‌طور خاص فشار زیادی بر خانواده‌های کم‌درآمد وارد می‌کند و باعث اشکال در عدالت آموزشی می‌شود.

۹. استفادهٔ ابزاری از لباس فرم برای اهداف غیر آموزشی: برخی تغییرات مداوم مدل‌ها و تحمیل تولیدکنندگان خاص، لباس فرم را به ابزاری تبدیل کرده که به جای ایجاد برابری، باعث سودجویی و افزایش هزینه‌های تحمیلی شده است.

۱۰. عوامل فرهنگی، اجتماعی و حقوقی: قانون اساسی و مقررات ذی‌ربط بر حق خانواده‌ها در آزادی انتخاب پوشش تأکید دارند که باید رعایت شود و تحمیل لباس فرم برخلاف آن است.

با توجه به این دلایل، ما امضاکنندگان این درخواست از مسئولین محترم آموزش و پرورش و کلیه نهادهای ذی‌ربط خواهان:

⦁ حذف کامل اجباری بودن لباس فرم در مدارس،

⦁ پایان دادن به سیاست تغییر مکرر و ایجاد مدل‌های متعدد در هر پایهٔ تحصیلی،

⦁ احترام به حقوق خانواده‌ها در انتخاب پوشش دانش‌آموز،

⦁ تقویت نظارت بر اجرای قوانین به منظور جلوگیری از تحمیل هزینه‌های اضافی،

⦁ ایجاد سازوکاری حمایتی جهت خانواده‌های آسیب‌پذیر،

⦁ ایجاد فضایی مبتنی بر احترام، آزادی و عدالت در نظام آموزشی.

این درخواست بیانگر صدای جمعی و خواستهٔ واقعی خانواده‌ها، دانش‌آموزان و عموم مردم بوده و امیدواریم که مورد توجه قرار گیرد تا قدمی مؤثر برای رفاه و عدالت در آموزش کشور برداشته شود.

با تشکر و احترام