رئیسجمهور محترم جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان
با سلام،
شنزارها اکوسیستمهایی زنده، پیچیده و حیاتیاند که حاصل میلیونها سال تعامل میان عوامل طبیعی هستند. برخلاف تصور رایج، شنزارها نه بیاباناند و نه اراضی بلااستفاده؛ بلکه زیستبومهایی غنی با نقشهای اکولوژیکی غیرقابل جایگزیناند.
شنزارهای غرب کرخه نمونهای بینظیر از این اکوسیستمها هستند. این شنزارها با پوشش گیاهی ضخیم و تنوع زیستی بالا، مأمن گونههایی چون آهوی ریم، گرگ ایرانی، گربه وحشی آسیایی، کفتار راهراه، افعی شاخدار عربی و صدها گونه دیگرند. این زیستبوم نهتنها به هیچگونه دستکاری نیاز ندارد، بلکه هرگونه مداخله انسانی مانند مالچپاشی یا کشت گونههای غیربومی، موجب تخریب پوشش گیاهی، نابودی تنوع زیستی و اختلال در تعادل اکولوژیکی منطقه میشود.
از منظر هیدرولوژیکی، شنزارها نقش حیاتی در مدیریت منابع آب دارند. این بسترهای طبیعی، آبهای سطحی حاصل از بارندگی را بهطور کامل جذب کرده و از جاری شدن سیلابها جلوگیری میکنند. برخلاف زمینهای سخت و غیرقابل نفوذ، شنزارها مانند اسفنجهای طبیعی عمل کرده و با تغذیه سفرههای آب زیرزمینی، پایداری اکوسیستم را تضمین میکنند.
متأسفانه، بر اساس یک باور نادرست و غیرعلمی، منشأ ریزگردها به این شنزارها نسبت داده شده است؛ در حالی که مطالعات متعدد نشان دادهاند که منشأ اصلی گرد و غبار، بستر خشکشده تالابهاست. شنزارهای خوزستان نهتنها منشأ گرد و غبار نیستند، بلکه با حفظ رطوبت و پوشش گیاهی، مانع پراکندگی ذرات معلق در هوا میشوند.
اقداماتی مانند مالچپاشی و درختکاری در این مناطق، نهتنها فاقد پشتوانه علمیاند، بلکه معیشت جوامع محلی را نیز با بحران مواجه ساختهاند. این شنزارها هزاران سال است که محل اشتغالزایی از طریق دامداری سنتی بودهاند و هرگونه تغییر در ساختار طبیعی آنها، تهدیدی برای فرهنگ زیستمحیطی و اقتصاد بومی محسوب میشود.
از جنابعالی تقاضا داریم:
- دستور ممنوعیت مالچپاشی و درختکاری در شنزارهای غرب کرخه را صادر فرمایید.
- حفاظت از این زیستبوم را در سیاستگذاریهای ملی به رسمیت بشناسید.
- احیای تالابهای خوزستان را بهعنوان منشأ واقعی گرد و غبار، در اولویت قرار دهید.
شنزارها، حافظان خاموش طبیعتاند. تخریب آنها، تخریب آینده است.
با احترام و امید،
سید باقر موسوی - فعال محیطزیست و حافظ تنوع زیستی ایران