رئیس و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی
رئيس محترم سازمان حفاظت از محیط زیست
با سلام و احترام،
ما امضاکنندگان درخواست داریم قانون ممنوعیت روشن کردن آتش در جنگل‌ها و مراتع کشور با تضمین اجرایی، جریمه و آموزش عمومی تصویب شود.
مقدمه
- با توجه به افزایش خطرات ناشی از آتش‌سوزی‌های جنگلی و مراتع در سال‌های اخیر و خسارات جانی و مالی فراوان، لازم است که برای حفاظت از جان هم‌وطنان، منابع طبیعی و اکوسیستم‌های حساس کشور، تدابیر قانونی مؤثری در سطح مجلس تصویب و اجرایی شود.
- آتش‌سوزی‌های ناشی از بی‌مبالاتی و روشن کردن آتش توسط عموم مردم همچنان از مهم‌ترین عوامل تخریب زیست‌بوم و تهدیدی برای سلامت عمومی و اقتصاد مناطق روستایی و گردشگری است.
هدف قانون
- تعیین ممنوعیت روشن کردن آتش در محیط‌های جنگلی، مراتع و مناطق مستعد آتش‌سوزی با تعیین حوزه‌های اجرایی و جریمه‌های بازدارنده.
- ایجاد مسئولیت مدنی و کیفری برای متخلفان به منظور کاهش خطرات و افزایش ایمنی عمومی.
- تشویق به استفاده از جایگزین‌های ایمن (مثلاً استفاده از کوره‌های مناسب، قطعات آتش‌نشانی استاندارد، پخت موقت با روش‌های ایمن) و ایجاد زیرساخت‌های آموزشی و آگاهی‌رسانی.
دامنهٔ شمول و تعاریف
- محیط‌های جنگلی: هرگونه عرصه‌ای که با پوشش درختی یا بوته‌ای دارای قابلیت اشتعال بالا مشخص می‌شود.
- مراتع مستعد آتش‌سوزی: مراتعی که به دلیل پوشش نباتی، خشکی فضا، فصل خشک و شرایط اقلیمی احتمال بالای آتش‌سوزی دارند.
- روشن کردن آتش: هرگونه ایجاد شعله یا حرارت مستقیم با هدف پخت غذا، گرمایش یا دفن زباله و هر عمل مشابه که احتمال آتش‌گرفتگی محیط وجود دارد.
الزامات و ضوابط اجرایی
- ممنوعیت کامل روشن کردن آتش توسط عموم مردم در زمان‌هایی از سال که احتمال آتش‌سوزی بالاست یا در فواصل زمانی تعیین‌شده، با استثناهای محدود که مطابق ضوابط ایمنی و با اخذ مجوز موقت انجام می‌شود.
- تعیین سطوح جریمه برای متخلفان و ابلاغ سریع جرائم با توجه به سطح خطر و میزان خسارت احتمالی.
- نظارت و بازرسی توسط دستگاه‌های مربوطه (یگان‌های حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، شهرداری‌ها و نیروهای انتظامی) و ایجاد سامانهٔ گزارش سریع تخلفات.
- آموزش عمومی و آگاهی‌رسانی گسترده به مردم و گردشگران در آغاز هر فصل بحرانی و آماده‌سازی کارگاه‌های آموزشی در مدارس، روستاها و پایگاه‌های گردشگری.
- تبیین سازوکارهای معاضدتی برای متخلفان با هدف بازتوانی و جبران خسارات (مثلاً انجام کارهای اجتماعی یا خدمات عمومی مرتبط با حفاظت از محیط زیست).
ضمانت اجرایی و منابع
- تخصیص بودجهٔ مناسب برای اجرای کامل قانون از جمله توجیهات رسانه‌ای، آموزش و امکانات پایش آتش.
- ایجاد خطوط ارتباطی برای گزارش سریع تخلفات و پاسخ‌گویی به موقع واحدهای مرتبط.
- ایجاد سازوکارهای بررسی و اصلاح قوانین متناسب با تغییرات اقلیمی و شرایط محلی.
رویکرد پیشگیرانه و هم‌افزایی
- همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد، اتحادیه‌های محلی، روستاها و جوامع بومی برای اجرای مؤثرتر و مشارکتی.
- تقویت ظرفیت‌های پاسخ‌دهی سریع به آتش‌سوزی و بازتوانی محیط‌های آسیب‌دیده.
نتیجهٔ مطلوب
- کاهش قابل توجه آتش‌سوزی‌های جنگلی و مراتع، حفظ جان و دارایی‌های مردم، بهبود کیفیت زندگی ساکنان و حفاظت از تنوع زیستی کشور.
پیشنهاد ساختاری برای متن قانونی
- تصویب قواعد منع روشن کردن آتش در مناطق یادشده با مجازات‌های بازدارنده.
- ایجاد استثنائات محدود و آیین‌نامه اجرایی روشن و شفاف.
- مسئولیت و پاسخ‌گویی دستگاه‌های اجرایی برای نظارت و اجرای قانون.
- سازوکارهای آموزشی، آگاهی‌بخشی و مشارکت مردمی.
- سازوکارهای پایش و ارزیابی اثربخشی قانون به صورت سالانه.
با سپاس
موفق شد
ویژه
