وزیر محترم امور خارجه جمهوری اسلامی ایران
با تقدیم تمنیات نیک؛
«زبان فارسی: میراث مشترک، هویت یکپارچه»
ما، جمعی از فعالان فرهنگی و سیاسی افغانستانی، با احترام به پیوندهای عمیق تاریخی، تمدنی و فرهنگی ملت ایران و افغانستان و با توجه به نقش بیبدیل جمهوری اسلامی ایران در پاسداری از میراث مشترک منطقه، با دقت و دلسوزی تحولات مرتبط با حوزه فرهنگ و زبان را دنبال میکنیم.
اخیراً در سایت سامانه ساورک (سامانه ثبتنام دانشجویان غیرایرانی) وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، با نامگذاری رشتهای تحت عنوان «دری» مواجه شدیم. این نامگذاری، فارغ از نیّت دستاندرکاران، باعث بروز نگرانی عمیق و تأثر گسترده در میان جامعه فرهنگی، دانشگاهی و عموم مردم افغانستان گردیده است.
زبان فارسی، بهعنوان میراثی کهن و ستون فقرات تمدنی مشترک، قرنهاست که ملتهای این حوزه تمدنی، بهویژه ایران و افغانستان، را به هم پیوند داده است. در طول تاریخ، این زبان با نامهایی چون فارسی، پارسی، دری و تاجیکی شناخته شده است که همگی اشاره به یک پدیده واحد دارند. در افغانستان، علیرغم برخی چالشها، سالهاست که تلاش گستردهای از سوی طیف وسیعی از فرهیختگان و مردم برای حفظ و ترویج نام «فارسی» بهعنوان نام اصلی و هویتبخش این زبان صورت گرفته است. این تلاش بر اساس این باور ریشهدار است که «دری» صفت و گونهای از این زبان است، نه نامی مستقل که بتواند هویت جداگانهای را القا کند.
تفکیک رسمی نام این زبان به «فارسی» و «دری» در نهادهای علمی و آموزشی یک کشور تأثیرگذار مانند جمهوری اسلامی ایران، میتواند ناخواسته به تقویت و تثبیت گفتمانهایی بیانجامد که درصدد ایجاد فاصله و انشقاق در پیکره واحد این میراث تمدنی هستند. این اقدام ممکن است بهعنوان الگویی توسط برخی جریانها در افغانستان و خارج از آن قرار گیرد که سالها در راستای جداسازی هویتی و زبانی افغانستان از بدنه اصلی این تمدن تلاش کردهاند.
ما خود و مردم افغانستان را بخش جداناشدنی حوزه تمدن فارسیزبان میدانیم. شاخص اصلی و قدرتمند این تمدن، زبان فارسی است که حامل اندیشه، عرفان، تاریخ و هویت مشترک ماست. هر اقدامی که بهنحوی به استقلال یا تفکیک این هویت زبانی بینجامد، نهتنها احساسات عمیق فرهنگی میلیونها فارسیزبان افغانستان را جریحهدار میکند؛ بلکه میتواند همبستگی طبیعی و تاریخی ملتهای منطقه را تضعیف نماید.
در فضای پیچیده منطقه، چنین تفکیکهایی میتواند سوژهای برای سوءاستفاده گروهها و جریانهای معارض با تقویت فرهنگ و تمدن مشترک ایران و افغانستان قرار گیرد و در خدمت اهداف سیاسیِ مخالف همگرایی منطقهای درآید.
از آنجا که جمهوری اسلامی ایران همواره حامی و پاسدار فرهنگ و زبان فارسی در سطح جهان بوده و روابط عمیق و برادرانه با ملت افغانستان دارد، ما بهطور جدی درخواست داریم که وزارت محترم امور خارجه، با توجه به ابعاد سیاسی، فرهنگی و بینالمللی، این موضوع را با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دیگر نهادهای مرتبط در داخل جمهوری اسلامی ایران پیگیری نموده و در جهت تصحیح این نامگذاری و یکسانسازی آن با عنوان شناختهشده و جامع «فارسی» در اسناد، سامانهها و برنامههای رسمی، اقدامات لازم را به عمل آورد.
هدف ما حفظ و تقویت وحدت و یکپارچگی این میراث بزرگ در فضایی مبتنی بر احترام متقابل و درک مشترک تاریخی است.
با سپاس از توجه و اقدام بهموقع شما
موفق شد
ویژه
