وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار میرساند که شرط معدل به عنوان یکی از معیارهای پذیرش در هیئت علمی دانشگاهها، با توجه به تغییرات قوانین آموزشی و شرایط متفاوت تحصیلی در سالهای گذشته، به عاملی برای ایجاد نابرابری میان فارغالتحصیلان تبدیل شده است. این معیار، به جای سنجش واقعی تواناییهای علمی و پژوهشی افراد، بر اساس شرایطی غیرمنصفانه باعث حذف بسیاری از نخبگان علمی شده است. دلایل عدم عدالت در شرط معدل:
۱. تغییر در محاسبه معدل و نادیده گرفتن نمره پایاننامه:
از سال تحصیلی ۱۳۹۴-۱۳۹۵، نمره پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری از معدل کل حذف شده و صرفاً بهصورت کیفی (قبولی یا عدم قبولی) ثبت میشود. این تغییر باعث شده است که فارغالتحصیلان قبل از این تاریخ که نمره پایاننامه در معدلشان لحاظ شده، در مقایسه با ورودیهای بعد از این سال در شرایط نابرابری قرار گیرند. این تفاوت، نه تنها بیعدالتی محسوب میشود، بلکه ارزش واقعی پژوهشهای دانشجویان را نیز نادیده میگیرد.
۲. تفاوت در نحوه محاسبه نمرات مردودی:
بر اساس آییننامه جدید آموزشی مصوب ۱۶ اسفند ۱۳۹۳، نمرات مردودی که در نیمسالهای بعدی جبران شدهاند، در معدل کل لحاظ نمیشوند. اما این قانون برای دانشجویان قبل از این تاریخ اجرا نشده است و نمرات مردودی آنان همچنان تأثیرگذار است. این مسئله موجب شده است که برخی فارغالتحصیلان امکان ترمیم معدل داشته باشند، در حالی که برخی دیگر از این فرصت محروم بودهاند و در رقابت علمی متضرر شدهاند.
۳. نابرابری در امکان جبران معدل در مقطع دکتری:
در مقطع دکتری، دانشجویانی که معدل کمتر از ۱۶ داشتهاند، این امکان را دارند که با اخذ واحدهای آموزشی اضافی معدل خود را افزایش دهند. در مقابل، افرادی که معدل دکتری آنها بین ۱۶ تا ۱۷ است، از این حق محروماند، حتی اگر معدل کارشناسی و کارشناسی ارشدشان به دلایل مختلفی مانند مشکلات خانوادگی یا اقتصادی پایینتر بوده باشد. این مسئله موجب شده است که دو گروه از داوطلبان در شرایط نابرابر قرار گیرند:
_ فردی که در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد معدل بالایی داشته، اما در دکتری معدلش کمتر از ۱۶ شده است و میتواند با اخذ واحدهای اضافی معدل خود را به ۱۶ برساند.
_ فردی که در مقاطع کارشناسی و ارشد معدل پایینی داشته و در آن زمان قانون ترمیم معدل برای او وجود نداشته است و در مقطع دکتری معدل او بیشتر از ۱۶ است اما اجازه ترمیم و افزایش معدل به او داده نمیشود و این نابرابری آشکار میان این دو گروه را تشدید میکند.
۴. شرایط سختگیرانه و غیرمنصفانه:
حداقل معدلهای تعیینشده به گونهای اعمال شده است که حتی اگر فردی در مقاطع مختلف معدل ۱۳.۹۹، ۱۴.۹۹ و ۱۵.۹۹ داشته باشد، باز هم مجموع معدل او به ۴۷ نمیرسد و از فرآیند جذب حذف میشود. این در حالی است که چنین فردی ممکن است از نظر علمی کاملاً شایسته باشد.
به منظور رفع این نابرابریها و برقراری عدالت آموزشی، پیشنهاد میشود:
۱. حداقل معدل هر مقطع حذف شود و مجموع معدل سه مقطع تحصیلی حداقل ۴۵ در نظر گرفته شود تا افراد بتوانند بر اساس تواناییهای کلی خود ارزیابی شوند.
۲. شرط معدل به طور کامل حذف شده و به جای آن یک آزمون علمی تخصصی برگزار گردد تا شایستگی علمی واقعی داوطلبان معیار اصلی پذیرش باشد. این آزمون میتواند دانش و مهارتهای تخصصی را به صورت عادلانه و یکسان برای همه داوطلبان ارزیابی کند.
با تشکر.