رئیس محترم سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر (ساترا)

رئیس محترم دادسرای فرهنگ و رسانه

رئیس محترم اداره‌ کل حقوقی وزارت میراث فرهنگی

مقدمه:
در روزهای اخیر بخش‌هایی از برنامه اینترنتی «بازمانده» منتشر شده که در آن از نمادهای تاریخی و اساطیری ایران، از جمله شیردال و درفش کاویانی، در قالب اهداف پرتاب سنگ و کیسه شن استفاده شده است. این اقدام نه‌تنها نوعی بی‌توجهی آشکار به میراث فرهنگی کشور است، بلکه عملاً نمادهای هویتی ایرانی را در جایگاه «هدف تخریب» قرار داده است.

شرح مشکل:
نمادهای ملی و اساطیری ایران بخشی از هویت جمعی، تاریخ و حافظه فرهنگی این سرزمین هستند. استفاده از این نمادها در قالب ابزار تخریب، از نظر اخلاقی و فرهنگی غیرقابل قبول است و از نظر حقوقی نیز می‌تواند مصداق «توهین به آثار و نمادهای ملی» تلقی شود. بازنمایی چنین صحنه‌هایی در یک برنامه عمومی، بدون هیچ‌گونه نظارت محتوایی مناسب، حساسیت‌های فرهنگی را نادیده می‌گیرد و باعث جریحه‌دار شدن احساسات بخش بزرگی از جامعه می‌شود.

مطالبات دقیق ما:

1. توقف فوری پخش برنامه «بازمانده» تا پایان بررسی‌های رسمی.

2. تشکیل پرونده قضایی برای بررسی نقش تهیه‌کننده، کارگردان، تیم طراحی صحنه، ناظران محتوایی و مجریان در وقوع این تخلف فرهنگی.

3. ارائه گزارش رسمی از سوی ساترا درباره فرآیند نظارتی و دلیل عبور این صحنه‌ها از ممیزی.

4. الزام عوامل برنامه به انتشار بیانیه رسمی و شفاف درباره نحوه وقوع این اقدام.

5. تدوین یک دستورالعمل رسمی برای منع استفاده تحقیرآمیز از نمادهای ایرانی در تمامی تولیدات صوتی و تصویری داخل کشور.

مبنای حقوقی درخواست ما:

1. قانون حفظ آثار ملی مصوب ۱۳۰۹

   • طبق این قانون، هرگونه اقدام که به تحقیر، تخریب معنوی یا استفاده نادرست از نمادهای تاریخی منجر شود، نیازمند رسیدگی و برخورد قانونی است.

2. ماده ۵۶۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

   • این ماده هر نوع تعرض، تخریب یا اقدام اهانت‌آمیز نسبت به آثار و نمادهای ملی، حتی در قالب غیرمادی را مستوجب پیگرد می‌داند.

3. ماده ۲ «قانون حمایت از میراث فرهنگی ناملموس»

   • جایگاه نمادهای اساطیری و فرهنگی را بخشی از میراث معنوی دانسته و هرگونه استفاده نامتناسب که موجب تنزل شأن فرهنگی شود، قابل پیگیری قانونی می‌داند.

4. وظایف نظارتی ساترا طبق آیین‌نامه تنظیم‌گری محتوای صوت و تصویر

   • ساترا موظف است از انتشار محتوای مخل نظم فرهنگی و هتک‌کننده حرمت نمادهای ملی جلوگیری کند و در صورت بروز تخلف، روند توقف پخش و بررسی را آغاز نماید.

نتیجه مورد انتظار:
با توجه به حساسیت موضوع و پشتوانه قانونی آن، ما انتظار داریم نهادهای ناظر و قضایی با قاطعیت نسبت به این تخلف واکنش نشان دهند.
احترام به نمادهای ملی، بخشی از احترام به هویت ایرانی است و بی‌توجهی به آن می‌تواند زمینه‌ساز عادی‌سازی توهین به میراث فرهنگی شود.

جمع‌بندی:
این مطالبه نه احساساتی است، نه واکنش لحظه‌ای.
این یک درخواست حقوقی و فرهنگی کاملاً قابل استناد است که باید مورد توجه فوری قرار گیرد.
رسیدگی به این موضوع، هم وظیفه قانونی نهادهای ناظر است و هم مطالبه روشن امضاکنندگان این کارزار.