هوالشافی

وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،
جناب آقای دکتر سعید نمکی؛

با سلام و تبریک سال جدید
احتراماً به استحضار می­‌رساند اینجانبان دستیاران بیماری­‌های عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی همدان به همراه جمع کثیری از متخصصین و دستیاران بیماری­‌های عفونی سراسر کشور­، با عنایت به «پاندمی بیماری کرونا» و اینکه شافی حقیقی همۀ بیماری­‌ها ذات اقدس باری‌تعالی است، ضمن اعلام تداوم پایداری، مقاومت و آمادگی مبارزه با این بیماری و همۀ بیماری­‌های عفونی دیگر تا بهبودی همۀ بیماران، یادآوری می­‌نماییم که با بروز اپیدمی­‌ها و پاندمی‌های پی در پی، اهمیت راهبردی تخصصی عفونی در آموزش، پیشگیری، کنترل و درمان بیماری­‌های عفونی و بیماری­‌های واگیر روز به روز آشکارتر شده است. جهت پیشبرد اهداف آن وزارتخانه محترم در حفظ و ارتقاء سلامت جامعه از منظر بیماری­‌های عفونی، بر خود لازم دیدیم مواردی را صادقانه به عرض برسانیم:

۱- اهمیت رشته تخصصی بیماری­‌های عفونی:

الف) متخصصین بیماری­‌های عفونی، خط مقدم جبهه مبارزه با بیماری­‌های واگیری چون ایدز، سل، هپاتیت‌های ویروسی و نیز بیماری‌های مهلکی نظیر تب­‌های خونریزی دهنده، آنفولانزا، کووید و ... ، همچنین بیماری­‌های ناتوان‌کننده­‌ای مثل بروسلوز، مننژیت و ... می­‌باشند. از طرفی حجم وسیع کتب عفونی و گستردگی این دانش که شامل طیف بسیار گسترده‌ای از باکتری­‌ها، ویروس­‌ها، قارچ­‌ها، پارازیت‌ها و ... می­‌باشد و نیز تغییرات لحظه به لحظه این دانش و دگرگونی و پیشرفت روزافزون آن، بسیاری از کشورها را بر آن داشته که رشته عفونی را به عنوان یک رشته فوق تخصصی در نظر بگیرند و مدیریت بیماری‌های عفونی در همۀ گروه­‌ها و سطوح پزشکی را منحصراً به این متخصصین بسپارند و البته گام بزرگی جهت کنترل موارد مقاومت­‌های آنتی بیوتیکی بردارند.
ب) با توجه اهمیت بیوتروریسم و سلاح­‌های میکروبی و تأثیر آن بر همه جوانب زندگی اعم از اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی و امنیتی و نقش کلیدی و راهبردی متخصصین عفونی در این میدان نبرد، لازم است توجه ویژه در راستای تقویت و ارتقاء این رشته تخصصی صورت گیرد.

۲- چالش­‌های تخصص بیماری­‌های عفونی در ایران:

الف) این نکته غیرقابل انکار است که در ساختار ارزش‌گذاری مادی و معنوی فعلی وزارت بهداشت، ارزش بسیاری از رشته‌ها از مدیریت بیماری‌های عفونی خطرناک بیشتر است، در حالی که اهمیت مدیریت و درمان یک بیماری مبتلا به سل، ایدز، هپاتیت و کرونا از درمان سایر بیماری­‌ها و اعمال جراحی اگر بیشتر نباشد کمتر نیست، چراکه با اقدام تشخیصی سایر بیماری­‌ها، فقط یک نفر نجات می‌یابد ولی در درمان یک بیماری عفونی علاوه بر خود بیمار، جامعه نیز مصون می‌گردد.
خواهشمند است وزارت محترم بهداشت درمان و آموزش پزشکی، در راستای تشویق و ایجاد انگیزه مضاعف این قشر خدوم و زحمتکش، کم‌لطفی­‌های ناخواسته­‌ای را که طی سالیان متوالی در خصوص این رشته صورت گرفته، جبران نموده و این رشته را از رشته­‌های کم‌خطر و بی‌خطر متمایز نموده و به آثار زیان‌بار عوامل میکروبی بر شاغلین این رشته توجه دوباره نماید و عناوینی چون «حق مواجهه میکروبی» ، «حق مشاغل سخت و زیان‌آور» و «کاهش ساعت کاری» را برای این رشته مد نظر قرار دهد.
ب) درآمد پایین متخصصین عفونی شاغل در وزارت بهداشت یا بخش خصوصی به علت جایگاه حقوقی و معنوی نامناسب، عدم لحاظ شدن اقدامات تشخیصی درمانی درآمدزا مرتبط با این رشته، حق ویزیت همسان با رشته­‌های تخصصی کم­‌خطر و بی­‌خطر، منجر به بی‌انگیزه شدن متخصصین شاغل در این رشته و نیز کاهش چشمگیر گرایش پزشکان جوان طالب تخصص در این رشته شده است، به طوری که شمار زیادی از پذیرفته­‌شدگان این رشته، یا در ابتدا و یا پس از مدتی از شروع دوره تخصصی، انصراف می‌دهند و چنانچه روند خالی ماندن صندلی­‌های دستیاران عفونی ادامه یابد، کلاً پذیرش رشته عفونی متوقف خواهد شد و این خلأ منجر به وارد آمدن ضایعه جبران‌ناپذیری بر بدنه سلامت کشور و جامعه خواهد شد.

۳- پیشنهادات:

الف) با توجه به نقش راهبردی تخصص عفونی در مبارزه با سلاح میکروبی، بیولوژیک و بیوتروریسم، پیشنهاد می‌گردد نسبت به ایجاد «فوق­ تخصص و فلوشیپ تخصصی مبارزه با سلاح میکروبی، بیولوژیک و بیوتروریسم» اقدام و با لحاظ امتیازات مادی و معنوی، امکان ادامه تحصیل همکاران علاقمند فراهم گردد.
ب) پیشنهاد می­‌گردد نسبت به ارتقاء جایگاه سازمانی، اداری و حقوقی این تخصص از نظر ضرایب حقوق، دستمزد، افزایش ضرایب کارانه‌ای، حق شیفت، کاهش ساعات کاری، حق آنکالی و سایر مزایای حقوقی و اداری که اهل فن آن بیشتر اطلاع دارند اقدام گردد.
ج) با توجه به اینکه رشته عفونی از بسیاری از مشاغلی که تحت عنوان «مشاغل سخت و زیان آور» نامیده می­‌شوند اگر پرخطرتر نباشد کم‌خطرتر نیست، نسبت به قرار دادن این رشته در زمرۀ مشاغل سخت و زیان‌آور اقدام گردد.

د) با توجه به اینکه بعضی مشاغل از حقوقی مثل «حق مواجهه با اشعه» برخوردارند، پیشنهاد می‌گردد متخصصین رشته عفونی نیز از «حق مواجهه با عوامل میکروبی در سطح بالا» برخوردار شوند.
ه) پیشنهاد می­‌گردد حق ویزیت (سهم دولت، بیمه­‌ها و مردم) تخصص عفونی معادل فوق تخصص لحاظ شود که این افزایش فقط شامل سهم دولت و بیمه‌ها باشد که از اعمال فشار مضاعف به مردم جلوگیری شود.
و) پیشنهاد می­‌شود مدیریت تشخیصی و درمانی کلیۀ بیماری­‌های عفونی در همه رشته­‌های تخصصی، منحصراً به عهده متخصصین عفونی باشد تا از چندباره­‌کاری، افزایش هزینه و طولانی شدن روند درمان و همچنین مقاومت دارویی جلوگیری به عمل آید.
ز) پیشنهاد می­‌شود با توجه به ضرورت تشخیص زودهنگام اکثر بیماری­‌های عفونی و جلوگیری از اتلاف وقت بیماران، مجوز قانونی و مقدمات آموزشی جهت اقدامات تشخیصی نظیر برونکوسکپی جهت نمونه‌برداری BAL و ... همچنین انجام سونوگرافی محدود جهت تشخیص انواع عفونت­‌های سیستمیک و فوکال از قبیل ارگانومگالی، آبسه‌ها، آسیت، آمپیم و ... برای متخصصین گروه عفونی صادر گردد تا پس از گذراندن دوره‌های آموزشی لازم و اخذ گواهی مربوطه قادر به انجام آن باشند.
ح) صدور مجوز تأسیس مراکز حد واسط بین بیمارستان و منزل (نقاهتگاه) برای متخصصین رشته‌های عفونی، جهت بیمارانی که پس از ترخیص از بیمارستان و قبل از حضور در منزل نیاز به اقدامات درمانی، مراقبتی و ایزولاسیون دارند.
ط) تخصیص مجوز انحصاری تأسیس مراکز آنتی‌بیوتیک درمانی سرپایی (OPAT)؛ مبنی بر این که تزریق آنتی‌بیوتیک­‌های وریدی بیمارستانی در خارج از بیمارستان صرفاً تحت نظر متخصصان عفونی (طبق ضوابط فصل ۵۳ مندل ۲۰۲۰) انجام گیرد. لازم به ذکر است که این اقدام نیاز به بستری طولانی‌مدت تعداد زیادی از بیماران عفونی را کاهش می­‌دهد‌. به عنوان مثال: بیمار مبتلا به استئومیلیت صرفاً برای دریافت آنتی‌بیوتیک وریدی بیمارستانی، مدت‌ها باید در بیمارستان بستری باشد، پیشنهاد می‌گردد که فرانشیز این خدمت از نظر بیمه‌ها حداقل معادل یک جراحی کوچک، تحت پوشش قرار گیرد.
ی) تخصیص ردیف استخدامی برای متخصص عفونی و الزام حضور این متخصصین در هر مرکز درمانی (با تعریف نسبت تعداد متخصص عفونی به تخت‌های بیمارستانی مراکز درمانی) مد نظر قرار گیرد.
ک) خواهشمند است مشابه بسیاری از رشته‌های تخصصی، ویزیت بیماران بستری در آی‌سی‌یو با توجه به استرس بالا و شرایط دشوارتر درمان، متفاوت با ویزیت بیماران بستری در بخش لحاظ گردد.
ل) پیشنهاد می‌گردد با توجه به اینکه دستیاران عفونی، سال اول دستیاری را در رشته داخلی مشغول به تحصیل می‌باشند و آزمون ارتقای سال یک به دو را مشترک با دستیاران داخلی انجام می‌دهند و همچنین عنوان بیماری‌های گرمسیری برای عموم مردم نامأنوس و نامفهوم می‌باشد، و در شرایط کنونی بیماری‌های عفونی منحصر به مناطق گرمسیری نمی‌باشد و در تمام اقلیم‌ها شایع می‌باشد، عنوان رشته بیماری‌های عفونی و گرمسیری هم مثل رشته داخلی قلب به رشته «داخلی - عفونی» تغییر نام یابد.

پیشاپیش از بذل توجه و مرحمت حضرتعالی نسبت به خادمین حوزه سلامت کمال تقدیر و تشکر را داریم و از خداوند متعال برای شما و همه مسئولین محترم توفیق روزافزون و سلامتی مسألت می‌کنیم.

با تقدیم احترامات فائقه
دستیاران بیماری­‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی همدان و جمع کثیری از متخصصین و دستیاران عفونی سراسر کشور

رونوشت:

• دفتر مقام معظم و معزز رهبری حضرت آیت الله خامنه‌ای دامت برکاته
• دفتر نهاد محترم ریاست جمهوری اسلامی
• هیئت رئیسه محترم مجلس شورای اسلامی
• جناب آقای دکتر حاجی بابائی، نماینده محترم و معزز مردم شریف همدان و فامنین
• جناب آقای دکتر حیدری مقدم، ریاست محترم دانشگاه علوم پزشکی همدان